เม็ดกรวด (gravel) ในหินกรวดมนช่วยบันทึกสภาพแวดล้อมโบราณได้อย่างน่าอัศจรรย์ ชนิดของแร่หรือหินที่เป็นเม็ดกรวดจะขึ้นกับพื้นที่ที่ธารน้ำไหลผ่าน เม็ดกรวดที่กร่อนมาจากหินอัคนีมักประกอบด้วยแร่ควอตซ์ (quartz) แร่กลุ่มเฟล์ดสปาร์ (feldspars) หรืออาจเป็นหินแกรนิต (granite) หินแกรโนไดโอไรต์ (granodiorite) หินแอนดีไซต์ (andesite) หรือหินภูเขาไฟที่โผล่ในแต่ละพื้นที่ หากกร่อนมาจากพื้นที่ที่เป็นหินตะกอน ก็อาจพบกรวดที่เป็นหินปูน (limestone) หินเชิร์ต (chert) หินโคลน (mudstone) หากกร่อนมาจากพื้นที่ที่รองรับด้วยหินแปร มักพบกรวดของหินแปร อาทิ หินไนส์ (gneiss) หินชีสต์ (schist) หินชนวน (slate)
ภาพที่ 21.1 เม็ดกรวดในหินกรวดมนมีคามหลากหลายขึ้นอยู่กับหินในแหล่งต้นกำเนิดตะกอน
-
ความกลมมน (roundness) ของเม็ดกรวดบ่งชี้ถึงระยะทางที่เม็ดตะกอนถูกพัดพาและขัดสี กว่าจะมาทับถม
-
การเรียงตัว (imbrication) ของเม็ดกรวดใช้เป็นหลักฐานของทิศทางการไหลของกระแสน้ำโบราณ
-
ซากดึกดำบรรพ์ถูกพัดพามาทับถมพร้อมกับกรวด (ทั้งซากพืชและสัตว์) ช่วยบอกถึงสภาพภูมิศาสตร์ สภาพอากาศ และความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตในช่วงเวลานั้นได้
ภาพที่ 21.2 การเรียงตัวของเม็ดกรวดบ่งชี้ทิศทางการไหลของน้ำ
ภาพที่ 21.3 ซากดึกดำบรรพ์ขนาดกรวดที่ฝังอยู่ในหินกรวดมน ของหมวดหินโคกกรวด
ภาพที่ 21.4 หินกรวดมนฐานของหมวดหินห้วยหินลาด ยุคไทรแอสซิกตอนปลาย